براساس توافق سهجانبه برای حمایت از تولید صورت میگیرد
پرداخت 1167 میلیارد تومان به بخش صنعت و معدن
گروه اقتصادی / توافق سهجانبه حمایت از تولید توسط دو وزیر و رئیس کل بانک مرکزی به امضا رسید تا با پرداخت تسهیلات هدفمند و بی سابقه به بخش صنعت و معدن شاهد شکوفایی این بخش و رفع موانع پیش روی تولیدکنندگان باشیم.
در راستای تحقق اهداف شعار سال مبنی بر حمایت از تولید دانش بنیان و اشتغالآفرین و همچنین بهمنظور تقویت راهکارهای تأمین سرمایه در گردش تولید که در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیأت دولت با رهبر معظم انقلاب در هشتم شهریورماه مورد تأکید معظم له قرار گرفت و همچنین در ادامه سیاستهای دولت سیزدهم درباره ارتقا و بهبود شیوههای تأمین مالی تولید و هدایت منابع و اعتبارات به سمت فعالیتهای مولد در جهت رشد تولید، برنامههایی در ۲۲ بند مورد توافق وزرای اقتصاد و صمت و رئیسکل بانک مرکزی قرار گرفت و مقرر شد تا همه اقدامهای لازم بر اساس تفاهمنامه، مورد اجرا و پیگیری قرار گیرد. همچنین مقرر شد کمیتهای متشکل از معاونان دستگاههای مذکور تشکیل شده و به صورت مستمر روند اجرای اقدامات تفاهمنامه را پیگیری و نظارت کند. برپایه این تفاهمنامه، پرداخت ۹۳۳ هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش و ۲۳۴ هزار میلیارد تومان سرمایه ثابت به بخش صنعت و معدن توسط بانکها در سال ۱۴۰۱ هدفگذاری شد.
اعطای مجوز به بانکها معادل ۵۰ هزار میلیارد تومان برای ضمانت اوراق بدهی منتشر شده توسط شرکتهای تولیدی در بازار سرمایه در مدت یک ماه و تخصیص تسهیلات بازسازی، نوسازی و احیای واحدهای تولیدی به میزان ۵۰ هزار میلیارد تومان تا پایان سال ۱۴۰۱ از دیگر بندهای این تفاهمنامه است.
این تفاهمنامه به امضای «سید احسان خاندوزی» وزیر امور اقتصادی و دارایی، «علی صالحآبادی» رئیسکل بانک مرکزی و «سید رضا فاطمیامین» وزیر صنعت، معدن و تجارت رسید.
هدفگذاری ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی اوراق گام در بورس کالا
بر اساس این تفاهمنامه، تأمین مالی سرمایه در گردش زنجیره نفت، گاز، فرآوردههای نفتی، پتروشیمی و صنایع شیمیایی و همچنین زنجیره صنایع غذایی و کشاورزی با استفاده از ابزارهای تأمین مالی زنجیرهای از قبیل اوراق گام به میزان ۱۰۰ میلیارد تومان برنامهریزی شد.
در این تفاهمنامه، راهاندازی سامانه جامع وثایق بانکی تا پایان سال، ایجاد امکان ارائه خدمات صدور و انتقال اوراق گام به صورت غیرحضوری در مدت سهماه و توسعه استفاده از کارت اعتباری در پرداخت تسهیلات خُرد بانکی بویژه اجرای طرح خرید کالای ایرانی از طریق تسهیلات قرضالحسنه مبتنی بر کارت اعتباری تا پایان سال پیشبینی شد. این تفاهمنامه به امضای احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، علی صالحآبادی، رئیسکل بانک مرکزی و رضا فاطمیامین، وزیر صنعت، معدن و تجارت رسید.
رشد ۱۳ درصدی واحدهای بهرهبرداری شده در دولت سیزدهم
درحالی که دستگاههای ذیربط برای افزایش تولید از طریق حمایت از واحدهای تولیدی در سالجاری برنامهریزی میکنند، عملکرد یکسال نخست دولت سیزدهم نشان از موفقیت این دولت دارد. بر اساس آمار رسمی و برخلاف رویه سالهای گذشته، واحدهای بهرهبرداری شده در دولت سیزدهم 13 درصد رشد داشته است. رشد بخش صنعت در سال ۱۴۰۰ براساس آمار بانک مرکزی ۶ درصد بوده که از متوسط رشد اقتصاد بالاتر است و رشد بخش معدن هم در ۴ ماهه اول امسال ۵ درصد بوده که اینهم رشد قابلقبول و مثبتی است. در بخش معدن، فولاد جایگاه خاصی در کشور دارد بهطوری که رشد فولاد در ۴ ماهه ۱۴۰۱ در مقایسه با ۱۴۰۰ با رشد ۱۰ درصدی همراه بوده است. در حوزه شهرکهای صنعتی یکی از معاونتهای فعال وزارت صمت با رشد خیرهکنندهای همراه بوده و در یک ساله دولت سیزدهم ۶۶۳۵ قرارداد حق بهرهبرداری منعقد شده که هدفگذاری امسال ۸ هزار و ۲۰۰ قرارداد است که در عملکرد چهارماهه هم ۶۶۷ قرارداد جدید جهت سرمایهگذاری بسته شده و بیشتر این قراردادها جنبه سرمایهگذاری دارد، ولی واحدهای به بهرهبرداری رسیده در شهرکها نیز در چهار ماهه اول امسال ۵۶۹ واحد با اشتغالزایی ۱۰ هزار و ۳۴۴ نفر بوده است.
رشد 6/7 درصدی شاخص تولید صنعتی در مرداد امسال
ازسوی دیگر بررسی شاخص تولید صنعتی 280 شرکت بورسی که سهم بزرگی از کل تولید صنعتی کشور دارند حاکی از ثبت رکورد تازهای در این بخش است. بر اساس این گزارش، شاخص تولید صنعتی شرکتهای بورسی در مردادماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل 6/7 درصد رشد داشته و رشد شاخص تولید صنعتی در سه ماهه اخیر روند صعودی به خود گرفته است. در بین صنایع، خودروسازی و ساخت قطعات با رشد بالای 20 درصد بیشترین رشد را داشته است؛ البته رشد دو صنعت بزرگ کشور یعنی محصولات شیمیایی و فلزات اساسی نیز دراین بازه مثبت بوده است.
طبق دادههای مردادماه شرکتهای بورسی، رشد شاخص تولید شرکتهای صادراتی بعد از 22 ماه بیشتر از شاخص تولید سایر شرکتها شده است. همچنین رشد تولید کالاهای نهایی (مصرفی و سرمایهای) در ماههای اخیر بیشتر از رشد تولید کالاهای واسطهای شده است. آمار مردادماه نشان میدهد بجز صنعت خودروسازی و محصولات دارویی، در سایر صنایع رشد تولید بیشتر از فروش بوده که منجر به افزایش موجودی انبار این صنایع شده است.
بــــرش
جزییات 22 بند توافقنامه
منابع مالی
هدفگذاری پرداخت تسهیلات به بخش صنعت و معدن توسط بانکها شامل 933 هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش و 234 هزار میلیارد تومان سرمایه ثابت
هدفگذاری استفاده از ابزارهای نوین مانند اوراق گام در معاملات بورس کالا به میزان 100 هزار میلیارد تومان تا پایان امسال
تأمین مالی سرمایه در گردش زنجیره نفت، گاز و فرآوردههای نفتی، پتروشیمی و صنایع شیمیایی، غذایی و کشاورزی با استفاده از ابزارهای تأمین مالی زنجیرهای از قبیل اوراق گام به میزان 100 هزار میلیارد تومان تا پایان سال
اعطای مجوز به بانکها معادل 50 هزار میلیارد تومان جهت ضمانت اوراق بدهی منتشر شده توسط شرکتهای تولیدی در بازارسرمایه ظرف یک ماه
تخصیص تسهیلات بازسازی، نوسازی و احیای واحدهای تولیدی به میزان 50 هزار میلیارد تومان تا پایان امسال
دستیابی به هدف پرداخت تسهیلات مبتنی بر صورتحساب الکترونیکی حداقل به میزان 70 درصد تسهیلات و اعتبارات بانکها تا پایان امسال
توسعه زیرساختها و استقرار سامانهها
آمادهسازی بسترهای تأمین مالی زنجیرهای در سامانههای ذیربط در مواردی از قبیل تسویه بین بانکی، ممانعت از تأمین مالی مکرر و ارائه بازخورد استعلام صورتحسابهای الکترونیکی ظرف مدت سه ماه
توسعه تأمین مالی زنجیرهای مبتنی بر پلتفرمهای بانکی به میزان 20 درصد تسهیلات سرمایه در گردش شبکه بانکی تا پایان سال
راهاندازی سامانه جامع وثایق بانکی تا پایان سال
ایجاد امکان ارائه خدمات صدور و انتقال اوراق گام به صورت غیرحضوری ظرف مدت سه ماه
توسعه استفاده از کارت اعتباری در پرداخت تسهیلات خرد بانکی بویژه اجرای طرح خرید کالای ایرانی از طریق تسهیلات قرض الحسنه مبتنی بر کارت اعتباری تا پایان سال
ضوابط و مقررات
فراهم کردن الزامات و تسهیل شرایط انتشار اوراق مبتنی بر بدهی شرکتی در راستای تقویت سرمایهگذاری ثابت در بخشهای تولیدی ظرف یک ماه
تدوین دستورالعمل تأمین مالی جمعی مبتنی بر تسهیلات بدهی در بازار پول ظرف دو ماه
افزایش سرمایه صندوقهای تجمیعی تضمین از محل بند الف تبصره 18 قانون بودجه جهت تضمین بازپرداخت تسهیلات پرداختی توسط بانکها به بخش صنعت و معدن ظرف سه ماه
پیگیری برای ایجاد زیرساخت قانونی لازم به منظور تمهید شرایط برای شرکتهای بیمه به سرمایهگذاری در بازسازی و نوسازی واحدهای تولیدی از طریق گواهی سپرده مدتدار ویژه سرمایهگذاری خاص (غیرقابل برداشت تا دو سال) از محل حداقل 20 درصد از حق بیمههای تولیدی (غیردرمانی و شخص ثالث) ظرف سه ماه
ایجاد امکان انتقال اعتبار اسنادی داخلی مدتدار بین حلقههای زنجیره تأمین مبتنی بر صورتحسابهای الکترونیکی ظرف یک ماه
تسریع در عملیاتی کردن آییننامه سنجش اعتبار ظرف سه ماه
تسریع درنهایی شدن پیشنویس لایحه وثایق بانکی و تکمیل فرایندههای لازم در دولت ظرف سه ماه
اصلاح دستورالعمل پذیرش اوراق گام در بورس به گونهای که انتقال اوراق گام به بازارسرمایه به صورت اختیاری و حسب درخواست ذینفع اوراق باشد ظرف دو هفته
تسهیل محدودیتهای مرتبط با بازارهای تأمین مالی زنجیرهای مانند سقف اعتباری ظرف سه ماه
فراهم کردن الزامات اجرای روش فاکتورینگ موضوع آییننامه اجرایی مانده 8 قانون حداکثر استفاده از توان تولید داخل در راستای اجرای مفاد بند ک تبصره 2 قانون بودجه در سال جاری
تسهیل محدودیتهای مرتبط با دریافت تسهیلات واحدهای تولیدی که نسبت به ایفای تعهدات خود (نظیر مالیات) اقدام کردهاند
حکمرانی مبتنی بر علم؛ نیاز امروز کیش زیبا
مهدی کشاورز
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش
گاهی آب و رنگ نظریههای مدیریتی در عمل رنگ میبازند و هرگز نمیتوان میدان عمل را با میدان حرفها و نظریهها یکی دانست. این گزاره بدیهی مقدمهای است برای طرح یک مفهوم ساده به نام «دو سو توانی»؛ اینکه سازمانهای موفق برای حرکت به سمت اهداف عالیه خود، همزمان و به طور موازی نیازمند دو توان هستند. یک توان برای مدیریت فرایندهای جاری و روزمره (استخراج) و یک توان برای نوآوری، تغییر و کشف آینده (اکتشاف). اکنون که بیش از شش ماه از حضور بنده در سازمان منطقه آزاد کیش میگذرد، به شدت بر این باورم که درک این مفهوم ساده، بسیار برای بنده و همکارانم حیاتی است. چه بسا که میتوان یک توان سوم هم به دو توان پیشین اضافه کرد. توان مدیریت بحرانهایی که اکثراً میراث تصمیمهایی هستند که شاید در زمان خود درست محسوب میشدند، اما با گذشت زمان و به دلیل کوتاه مدتنگری و مواجهه سلیقهای با قانون مناطق آزاد یا به دام فرایندهای نادرست افتادن، به گرههایی تبدیل شدهاند که اکنون باید کلیت آن را به کلافی حجیم و پیچیده تشبیه کرد. پس آنچه امروز بنده و همکارانم در منطقه آزاد کیش با آن مواجه هستیم، کار در سازمانی است که طبق عادت همیشگی، بخش اعظمی از توانش در مسیر حل بحرانها صرف میشود و بخش باقی مانده این توان نیز به دنبال پیشگیری و حفظ وضع موجود است. سازمانی که دیگر توانی برای اکتشاف و خلق فرصتهای جدید برای پیشرفت و حرکت به سمت آینده آرمانی را ندارد و از این رو به جای تبدیل شدن به سازمانی خلاق، امیدآفرین و اثربخش، متأسفانه در بهترین حالت هر دو توانش برای حفظ و مدیریت وضع موجود صرف شده یا به سازمانی خدمترسان برای مدیریت بحرانها تبدیل شده است و عملاً دیگر توانی برای اکتشاف و نوآوری ندارد یا ضرورت آن را در خود احساس نمیکند. این همان خطری است که بنده از همان ابتدای حضور در سازمان منطقه آزاد کیش تلاش کردم بدون سیاهنمایی به خودم و همکارانم یادآوری کنم که مراقب باشند سیل بحرانها و امواج وضع موجود، آنها را از نوآوری، خلق فرصتها، مزیتها و محرکهای جدید در حوزههای مختلف و حرکت به سمت پیشرفت متوازن غافل نکند.
امروز گامهای جدیدی برای حرکت به سمت یک کیش آرمانی و مدرن آغاز شده است. قرار نیست ما هم سرگرم باز کردن این کلاف پیچیده شویم و از آن طرف به دلیل بی توجهی ساختاری به تغییرات آینده، نیازهای مردم و کیشوندان عزیز، گرههای جدیدی به گرههای موجود اضافه کنیم. اتفاقاً بالعکس، قرار است در کنار حل مشکلات، پیشرفتی قابل لمس برای کیشوندان عزیز رقم بزنیم که نتیجهاش به خلق امید و ترمیم اعتماد منجر خواهد شد.
امروز کیش زیبا با تکیه بر راهبردهای ارزشمند بیانیه گام دوم انقلاب، نیازمند یک حکمرانی عالمانه است که سنگ بنای آن با حمایت هوشمندانه دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و با اصلاح افکار و رویکردهای مدیران ارشد آن گذاشته شده است. امری که تحقق آن نیاز به زمان متناسب با چشمانداز تعیین شده دارد ولیکن در کوتاه مدت نیازمند اتحاد، اعتماد و همدلی مسئولان، کیشوندان، بخش خصوصی، جوامع صنفی و همه عاشقان کیش است. بر این باورم که آن روز دیر نیست و کیش زیبا مثل گذشته و همیشه، چون نگینی بر قلب ایران مقتدر و توانمند خواهد درخشید.
روایت بریتیش پترولیوم از احیای صنعت نفت در دولت سیزدهم
رشد تولید نفت و میعانات گازی با وجود تداوم تحریمها
بر اساس جدیدترین گزارش شرکت نفتی بریتیش پترولیوم (BP) که سالانه منتشر میشود، تولید نفت و میعانات گازی ایران با وجود تداوم تحریمهای امریکا، به ترتیب با رشد ۱۷.۴ و ۲۷.۱ درصدی در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال قبل، جهشی خیرهکننده را نشان میدهد.
شرکت بریتیش پترولیوم (BP) هفتاد و یکمین گزارش سالانه خود موسوم بهمرور آماری انرژی جهان ۲۰۲۲ را بهتازگی منتشر کرده است. این گزارش از معتبرترین گزارشهای بخش انرژی جهان است که از دهه ۱۹۶۰ و به طور سالانه توسط این شرکت منتشر میشود.
طبق این گزارش، ایران پس از لیبی، سوریه و تونس چهارمین کشور جهان است که بیشترین افزایش تولید نفت را در سال گذشته میلادی به خود اختصاص داده است.
ایران در حالی در ســال ۲۰۲۱ میلادی روزانه ۳ میلیون و ۶۲۰ هزار بشــکه در روز نفت تولید کرده که در سال ۲۰۲۰ میلادی تولید نفت ایران ۳ میلیون و ۸۴ هزار بشکه در روز بوده است.
بر این اساس تولید نفت ایران ۱۷.۴ درصد افزایش را در سال ۲۰۲۱ میلادی به ثبت رســانده و ۴ درصد از نفت تولیدی جهان در ایران تولید شده است. افزایش ۱۷.۴ درصدی تولید نفت ایران در حالی محقق شده که کشورهای عضو اوپک در سال گذشته میلادی در مجموع ۲.۹ درصد به تولید خود اضافــه کردهاند.
این آمار در حالی منتشــر شده که رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت قبل در اظهاراتی گفته بود امکان فروش حتی یک قطره نفت هم وجود ندارد.
محمدباقر نوبخت مدعی شده بود: شدیدترین مرحله تحریم نفت در برابر غذا بود، اما الان در شرایطی هستیم که این بیانصافها و دژخیمان حتی برای غذا و دارو اجازه فروش یک قطره نفت را نمیدهند و اگر هم به فروش برسد، امکان تبادل مالی نباشد. اما دولت سیزدهم با تلاشهای جهادگونه و تغییر ریل دیپلماسی انرژی کشور زمینه افزایش تولید و صادرات نفت ایران را فراهم کرد.
سال گذشته و همزمان با روی کار آمدن دولت سیزدهم، بدون آنکه تغییری در شرایط تحریمها علیه صنعت نفت ایران به وجود آید، تولید و البته صادرات نفت ایران افزایش پیدا کرد. سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور کشورمان ســال گذشته از افزایش ۴۰ درصدی صادرات نفت ایران خبر داده بود.
جواد اوجی، وزیر نفت دولت ســیزدهم نیز اعلام کرد که وزارت نفت حدود ۱۰ درصد بیشتر از تعهدی که در تبصره یک و تبصره ۱۴ بودجه سال ۱۴۰۰ داشته، ایفای تعهد کرده و از همین رو دولت کسری بودجهای از محل درآمدهای نفتی نداشته است.
ساخت پالایشگاه و افزایش ظرفیت پالایشگاهی کشور
دولت سیزدهم در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ که به مجلس ارائه کرد، پیشنهاد ساخت پتروپالایشگاهی ۳۰۰ هزار بشکهای به نام شهید قاسم سلیمانی را مطرح کرد. پیشنهادی که مورد حمایت مجلس قرار گرفت و به قانون تبدیل شد.
پیش از این نیز وزیر نفت اعلام کرده بود که طبق برنامه زمانبندی تعریفشده برای توسعه کمی و کیفی پالایشگاههای موجود و برنامهریزی برای ساخت پالایشگاههای جدید در چهار تا پنج سال آینده ظرفیت پالایش روزانه کشور با افزایش ۱.۵ برابری به ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه میرسد.
در گزارش اخیر شرکت نفتی بریتیش پترولیوم نیز توان عملیاتی پالایشگاهی کشور در سال ۲۰۲۱ برابر با ۲ میلیون و ۳۴۴ هزار بشکه در روز برآورد شده است که نسبت به سال قبل آن رشد ۷ درصدی را نشان میدهد.طبق این گزارش ظرفیت پالایشگاهی کشور در سال ۲۰۲۱ به عدد ۲ میلیون و ۵۰۸ هزار بشکه در روز رسیده که شاهد رشد ۱.۳ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۰ است.